Pierwsza pomoc

Zasady ogólne postepowania na miejscu wypadku.

Każda osoba będąca świadkiem wypadku jest zobowiązana udzielić pierwszej pomocy osobom poszkodowanym. Obowiązek udzielenia pierwszej pomocy przez kierowcę reguluje „Prawo o ruchu drogowym”.

Trzeba zdać sobie sprawę z tego, że udzielenie pierwszej pomocy to nie tylko obowiązek wg. prawa, ale też szansa na uratowanie życia. Nie należy obawiać się udzielić pomocy ponieważ nawet wykonana niedoskonale reanimacja może wydłużyć czas, w którym profesjonalna pomoc będzie skuteczna. Pamiętaj: bezczynność w przypadku zatrzymania krążenia lub oddechu w pierwszych 2- 4 minutach spowoduje brak szans na odratowanie nawet przez doświadczonych lekarzy.

Kolejność czynności, które powinien wykonać kierowca będący na miejscu wypadku jest następująca: 

• zapewnić bezpieczeństwo ustawiając trójkąt ostrzegawczy (lampy z żółtym światłem bądź odblaskowe pachołki) – można również użyć własnego auta jeżeli nie uczestniczył on wypadku,
• w samochodzie biorącym udział w wypadku wyłączyć silnik i akumulator jeżeli jest to możliwe,
• w ramach możliwości trzeba ocenić w jakim stanie są poszkodowani ponieważ należy pamiętać iż z samochodu można wyciągnąć rannych tylko gdy: istnieje możliwość zapalenia pojazdu, niebezpieczeństwo, że w poszkodowanych uderzy inny pojazd oraz kiedy poszkodowany wymaga reanimacji.

Jeżeli konieczne jest wyciągnięcie rannych z samochodu trzeba pamiętać i zakładać iż może on mieć uszkodzony kręgosłup. Kiedy udzielających pomocy jest więcej, przy wydobywaniu ludzi z uszkodzonego auta, jeden z ratujących powinien przytrzymywać głowę i szyję rannego. Na ile jest to możliwe udzielając pomocy nie zmieniamy pozycji poszkodowanego (wyjątkiem jest reanimacja).

Jeżeli jest pewność, że poszkodowany nie uszkodził kręgosłupa, a wymiotował trzeba go położyć w pozycji bocznej ustalonej (pozycja ta zapewnia łatwość oddychania i zabezpiecza przed zadławieniem/zachłyśnięciem).

Jeżeli człowiek nie reaguje na np. proste pytania, jest nieprzytomny, należy ułożyć go na plecach, na twardym i równym podłożu i zadbać o drożność dróg oddechowych. Oddech sprawdzamy obserwując ruch klatki piersiowej i nasłuchując. Jeżeli stwierdzimy brak oddechu bezzwłocznie wzywamy pomoc  (właściwe numery alarmowe to: 999 lub 112).

Masaż serca przeprowadzamy w następujący sposób:

• zajmujemy pozycję prostopadłą do poszkodowanego (który powinien leżeć na plecach, na równej i twardej powierzchni),
• jedną dłoń układamy na środku klatki piersiowej, na niej kładziemy drugą dłoń i zaplatamy palce,
• na wyprostowanych ramionach rozpoczynamy uciskać – 30 ucisków (z częstotliwością od 100 do 120 ucisków na minutę), po 30 uciśnięciach stosujemy 2 wdechy (kładziemy dłoń na czole rannego, zatykamy mu nos kciukiem i palcem wskazującym, nabieramy powietrza i przykładając usta do jego ust wdmuchujemy powietrze przez około sekundę),
• obserwujemy czy klatka piersiowa reanimowanego unosi się – jeżeli nie może to oznaczać, że jakieś ciało obce blokują przepływ powietrza (jeżeli je zauważymy należy je usunąć),
• masaż serca powinniśmy prowadzić aż do momentu kiedy poszkodowany zacznie oddychać samodzielnie lub przyjadą wykwalifikowani ratownicy.

Zdarza się, że osoby, które uległy wypadkowi wpadają w szok ( tzw. szok powypadkowy ), zwracamy uwagę i w ramach możliwości pilnujemy żeby taka osoba nie oddaliła się z miejsca wypadku aż do czasu przybycia pogotowia.

Krwawienie powstrzymujemy zakładając opatrunek uciskowy. Przy zakładaniu takiego opatrunku trzeba pamiętać, żeby bezpośrednio do rany przyłożyć jałową gazę (dzięki temu opatrunek nie będzie przywierał do rany).

Przy złamaniach kończyn należy założyć opatrunek usztywniający. Miejsce przy złamaniu oraz najbliższe stawy trzeba unieruchomić. Złamana kończyną nie powinno się ruszać ponieważ może to spowodować przemieszczenie się kości.

Jeżeli mamy do czynienia z pożarem i pali się odzież poszkodowanych w  wypadku osób trzeba ją bezzwłocznie ugasić.

Jeżeli w miejscu wypadku zauważymy odcięte części ciała umieszczamy je w np. sterylnej gazie, a następnie w chłodnym miejscu, jeżeli jest to możliwe w lodzie.

Będą na miejscu wypadku i udzielając pomocy poszkodowanym staraj się zachować spokój. Zimna krew i opanowanie pozwoli Ci działać skuteczniej, dasz przykład racjonalnego postępowania innym osobom mogącym pomóc, a także uspokoisz poszkodowanych.